Quy y Tam bảo rồi, người Phật tử tại gia phải biết một số điều cần thiết để trợ duyên cho việc tu học của mình được phước huệ đầy đủ, sự lý viên dung.
Phật tử tại gia do gia quyến bận buộc, công việc đa đoan, không có thời gian để nghiên cứu sâu kinh pháp. Vì vậy nên khi gặp việc không như ý dễ thối mất tâm học đạo ban đầu. Lại thói ham cao chuộng xa, thích những điều kỳ đặc nên rất dễ lạc vào mê tín dị đoan: Hoặc ưa chuyện thấy thần gặp quỷ; Hoặc ham chuyện bói toán, đoán biết họa phước tương lai. Chẳng biết rằng những chuyện này chẳng mang đến lợi lạc chi, lại chướng ngại việc tịnh tâm tu học của mình.
Bởi họa phước tai ương… không có gì ra khỏi vòng nhân quả: Mình làm mình chịu, mình gây nhân ắt chịu quả. Thầy bói toán cho đến quỷ thần không thể can thiệp được gì vào nghiệp của ta. Trừ ta ra, không một ai, không một thế lực nào của thể can thiệp được vào nghiệp quả của ta. Người Phật tử tại gia phải nắm vững điều này, rồi chí tâm tu trì để chuyển hóa nghiệp và vận mạng của mình. Rồi vững bước trên đường giải thoát, vĩnh viễn ra khỏi sanh tử luân hồi!
Bởi thời mạt, chánh pháp suy vi nên tà thần ác quỷ xuất hiện chốn nhân gian nhiều vô số. Nên hàng Phật tử tại gia giữ mình cẩn thận, chớ mê tín mà rước họa vào thân. Nguyện hết thảy những ai có nhân duyên đọc bài này đều vững vàng chánh kiến mà bác phá những điều tà vạy. Khiến Phật pháp trường tồn trên thế gian, cho chúng sanh muôn nẻo quay về cùng nương tựa!
1. Thờ Phật
Là người Phật tử, trong nhà cần phải có một bàn thờ Phật để hằng ngày chiêm ngưỡng, quán tưởng và lễ bái. Nhìn tượng Phật, chúng ta nghĩ tưởng như Ngài đang hiện diện, nguyện noi gương Ngài để tinh tấn tu học. Bàn thờ nên bố trí nơi trang trọng nhất trong nhà. Nếu nhà rộng nên dành riêng một phòng làm nơi thờ Phật. Trên bàn thờ nên tôn trí hình tượng của đức Phật Bổn sư Thích-ca Mâu-ni, không nên thờ hình tượng nhiều làm giảm sự trang nghiêm. Phật nào cũng có đầy đủ đức tính vô lượng thọ, vô lượng quang và vô lượng công đức. Cho nên, thờ một Phật là thờ tất cả Phật. Thực tế, không ai nhìn thấy đức Phật Thích-ca Mâu-ni, Phật A-di-đà. Khi chúng ta nghĩ Phật nào là Phật đó, vì mỗi đức Phật đều có đủ 32 tướng tốt, 80 vẻ đẹp.
Trường hợp người tu theo pháp môn Tịnh độ vì tôn kính, ngưỡng mộ hình ảnh đức Phật A-di-đà, chúng ta có thể thờ, nhưng bố trí như thế nào để khi nhìn lên bàn thờ cân đối và đẹp. Nếu thờ hình Phật Thích-ca Mâu-ni, Phật A-di-đà thấy không cân đối, chúng ta nên thờ thêm đức Phật Dược Sư cho đủ ba vị. Phật Thích-ca Mâu-ni giáo chủ cõi Ta-bà, Phật A-di-đà giáo chủ cõi Cực lạc phương Tây, Phật Dược Sư giáo chủ cõi Tịnh độ phương Đông. Hoặc thờ Phật Thích-ca Mâu-ni, A-di-đà, Di Lặc.
Hình tượng thờ kích cỡ phải bằng nhau, không nên lớn nhỏ sai khác, không đặt hình trên dưới hoặc cao thấp. Bàn thờ Phật và bàn thờ ông bà phải thờ riêng. Trường hợp nhà không có chỗ, nên đặt bàn thờ Phật phía trên, bàn thờ ông bà phía dưới. Trên bàn thờ không nên để đồ vật khác ngoài bình bông, lư hương, ly nước, đèn và đĩa quả. Hằng ngày, chúng ta phải thay nước cúng, nước bình bông và lau chùi bàn thờ thật sạch, sáng tối phải thắp nhang. Mỗi lần thắp một cây hoặc nhiều lắm là ba cây. Tốt nhất nên mua nhang trầm đốt, dù một cây nhưng mùi thơm làm mình dễ chịu, tinh thần sảng khoái hơn là đốt nhiều những thứ nhang mạt cưa chỉ thêm khói bụi.
Người thờ Phật cả tháng không thắp nhang, không chăm sóc lau chùi bàn thờ, không có lợi ích trong việc tu tập. Chúng ta quan tâm đến bàn thờ Phật chính là quan tâm đến việc tu tập của mình. Mỗi khi thắp nhang, chúng ta chiêm ngưỡng Phật, nguyện noi gương Ngài để tu sửa thân tâm, không phải để cầu tài cầu lộc. Mỗi khi thắp nhang chúng ta cầu nguyện đức Phật gia hộ cho mình: “Có trí tuệ nhìn thấy rõ sự vô thường, vô ngã của nhân sinh; biết phân biệt đúng sai, phải trái, thật giả để không bị ngũ dục làm mê mờ. Có đầy đủ nghị lực để vượt qua khó khăn thử thách.
Có sức tinh tấn để thẳng tiến trên con đường tu học. Có tình thương vô ngã vị tha để san sẻ tinh thần vật chat cho mọi người. Có giới luật để thúc liễm thân tâm, trau dồi đạo đức, ba nghiệp trong sạch…”. Hằng ngày, chúng ta thắp nhang trước bàn Phật, khấn nguyện như vậy sẽ có lợi ích rất lớn trong đời sống tu tập của mình.
Người đã quy Tam bảo phải biết tôn kính tượng Phật. Khi đi chùa hoặc nơi có thờ hình tượng Phật phải cung kính xá chào, lễ bái, xem hình tượng Phật như là Ngài đang còn tại thế. Hiện nay, có rất nhiều hình Phật được in làm nhãn hiệu bao nhang, sau khi dùng xong, những người thiếu ý thức đã vất bỏ bừa bãi. Nếu gặp những bao nhang có hình Phật như vậy, chúng ta nên nhặt lấy và đem đốt. Những tượng Phật bị hư hỏng nên sửa chữa lại. Nếu không còn dùng được, chúng ta đem thả xuống sông, biển hoặc đào hầm chôn, không nên bỏ nơi bất tịnh.
Thờ Phật tại chung cư và chọn ngày giờ an tượng
Rất nhiều người không minh lý, tung lắm thuyết hồ đồ. Chẳng hạn như nói: Ở chung cư không được thờ Phật do tầng trên nhà mình có người ở sẽ bất kính. Phải hiểu là: Cho dù bạn ngụ tại từng chót bẹt của chung cư (phía trên có ngàn tầng) thì cũng nên thờ Phật! Bởi vì ở phía trên các tầng cao nhất vẫn có quỷ thần qua lại, và tít trên nữa… còn có trụ xứ của chư thiên.
Lại có nhiều kẻ tung hô luận thuyết: Thỉnh tượng Phật về nhà phải chọn ngày giời nếu không sẽ gặp họa. Đây là thứ tà kiến của hàng tà sư thuyết pháp ham lợi dưỡng, xin bạn chớ tin. Nếu nói “đem tượng Phật vào nhà không đúng giờ sẽ chiêu họa tai đến cho gia đình”, thì liệu còn ai dám thờ Phật nữa? Hàng Phật tử tại gia cũng nên lưu ý: Xin các vị chớ có tuyên truyền cái luận thuyết hồ đồ làm lầm lạc người như thế! Tuyên truyền điều mê lầm thiếu trí tuệ, thiếu hiểu biết thì sẽ thành là ác tri thức! Nếu bạn cứ dùng thuyết sai lầm này đề hướng dẫn người tức là làm trái nhân quả đấy!
Đây toàn là tà thuyết gây chướng ngại cho người tụng kinh, trì chú, thờ Phật… Có lẽ người nói có lòng tốt, nhưng tuyên truyền như vậy lại thành trự giúp ma vương mà không hay. Vậy nên ngày nào cũng được, giờ nào cũng được, cứ đủ duyên là bạn thỉnh tượng Phật về nhà. Không có gì phải kiêng hết!
2. Khai quang tượng Phật
Bạn nên hiểu, giờ nào cũng đều có thể thỉnh Phật vào nhà, còn chuyện khai quang? Đấy chỉ là hình thức mà thôi. Nên biết, Phật không cần chúng ta khai quang! Ý nghĩa khai quang là biểu minh rằng: Kể từ hôm nay ta bắt đầu lễ Phật, học Phật. Nếu cứ nói “không khai quang Phật chẳng hiện hữu” là quá sai lầm!
Thờ Phật tại nhà, sẽ giúp chúng ta lúc nào cũng được nhìn thấy tượng Phật. Điều này nhắc nhở rằng mình là một Phật tử tại gia nên làm gì cũng phải có chánh tri chánh kiến. Điều cần làm nhất, thờ phụng tốt nhất chính là: Bản thân phải ngưng dứt tham sân si, siêng tu giới định huệ.
Cho nên thỉnh tượng Phật về nhà, có thể cúng thờ ở chỗ nào mà ta cảm thấy thích nhất, hợp nhất là được. Sau khi bày hương hoa cúng phẩm, đảnh lễ Phật xong là xem như khai quang rồi! Người có thiên nhãn sẽ nhìn thấy tượng Phật phóng kim quang. Còn không thiên nhãn vẫn có thể dùng tay cảm nhận khí này. (Chẳng hạn như ở cách mấy mét nhẹ nhàng thử đẩy Phật tượng, bạn sẽ cảm thấy có một lực cản vô hình).
Tượng Phật thỉnh về được ta dùng tâm cung kính đảnh lễ rồi sẽ khác đi. Chính xác là Phật Bồ tát sẽ phân thân hiện hữu tại đó. Nếu thỉnh Phật về rồi, trong lúc lễ, bạn có thể niệm Phật hoặc tụng “Chú Đại Bi” hay Bát Nhã Tâm Kinh. Hoặc bạn có thể tụng Kinh Kim Cang, Kinh A Di Đà… hết thảy đều tốt cả.
Tóm lại, bạn cho rằng làm sao trang trọng cung kính nhất thì cứ an vị như thế! Phật nói “tất cả do tâm tạo”, nên chỉ cần sau khi thỉnh tượng Phật về rồi, bạn cần nghiêm trì ngũ giới, hành thập thiện, thì sẽ trở thành đệ tử chân chính của Phật ngay! Ngược lại, nếu bạn cứ chấp chặt vào hình thức, đi nhiều chùa khai quang cho lắm, nhưng không lưu tâm lo trì ngũ giới hành thập thiện, thì Phật cũng chẳng giáng lâm nơi nhà bạn!
3. Tụng kinh tại nhà
Lại có người bảo: Buổi tối không nên tụng Kinh Địa Tạng. Vì hễ vừa tụng là quỷ thần đến, thỉnh tới dễ nhưng tiễn đi khó. Còn có thuyết khẳng định: Chú Lăng Nghiêm chỉ nên tụng vào 3-5 giờ, nếu không sẽ chẳng tốt. Rồi còn nói: Tụng kinh mà niệm sai một từ sẽ xuống địa ngục, v.v…
Quả thực là có vô số những tà lý, tà thuyết do người hồ đồ nói xằng bậy để gieo sợ hãi chướng ngại cho người. Phật tử tại gia đừng để bị lầm lạc bởi những thuyết nhảm nhí này. Đối với những tà thuyết trái bội Phật pháp như thế cần nên phải sáng trí khéo phân biệt.
Ngài Tuyên Hóa từng nói: Kinh chú tụng thời gian nào cũng được cả! Hơn nữa khi người giữ ngũ giới tụng kinh, luôn có nhiều chúng sinh đến quỳ nghe. Nếu như nói: Tụng kinh đọc sai một từ xuống địa ngục, vậy thì còn ai dám tụng kinh tin Phật pháp nữa? Chẳng lẽ Phật giảng kinh thuyết pháp là để giăng thòng lọng làm hại người sao?
Tôi học Phật đã hai mươi năm, đều tranh thủ lúc rảnh mà tụng kinh niệm chú. Ngoài ra tôi tụng Kinh Địa Tạng mục đích là tụng cho quỷ thần nghe, hy vọng họ đến nghe càng nhiều càng tốt. Vì bọn họ nhờ nghe kinh minh lý, sẽ thu được lợi ích mà lìa khổ. Nương Phật lực gia trì nên nghe kinh rồi thì họ được lìa khổ được vui đầu thai cõi thiện. Vì vậy họ tri ân không hết, sao có thể làm hại chúng ta chứ?
Còn có Vi đà Bồ tát, Thiên long bát bộ cùng Hộ pháp thần vương, chư quỷ thần thảy đều đang bảo vệ người tụng kinh trì chú. Phàm là oan gia trái chủ, có muốn đến tầm cừu báo oán hay thiên ma ba tuần muốn tìm tới gia hại, đều chẳng thể lại gần.
Nếu dốc sức thành tâm tụng kinh cho chúng sinh nghe rồi, trừ việc chuyên vì cá nhân nào đó mà tụng kinh ra, thì công đức tụng kinh xin hồi hướng cho chúng sinh khắp pháp giới. Lâu dần, túc oán sẽ hóa giải, bệnh dữ sẽ được lành, sự nghiệp dần thuận lợi.
4. Đọc kinh tăng trưởng trí tuệ chứ không phải là tạp tu
Thi thoảng tụng kinh không ảnh hưởng gì đến pháp môn chuyên tu của mình hết. Tại sao thế? Vì như một đứa bé lúc bắt đầu đi học, đều cần phải học các môn: Ngữ văn, toán, thể dục, mỹ thuật v.v… nghĩa là toàn bộ khóa trình! Chỉ khi lên đại học mới cho phân ngành, chia ban để cuối cùng thành tựu học nghiệp.
Đọc kinh là giúp tăng trưởng trí huệ bản thân, là một trong các phương pháp khử trừ vọng tưởng. Lúc đọc kinh thì lời kinh cùng tâm hòa làm một thể, tức vô ngã, nhân, chúng sinh, thọ giả. Liền có thể khai phát trí huệ, bởi vì bản thân đọc kinh chính là một pháp môn hiểu lý trừ vọng.
Người Phật tử tại gia chuyên tu niệm Phật cũng cần phải đọc Tịnh độ tam kinh. Nếu không đọc thì sẽ không nắm vững được y báo và chánh báo nơi cõi Cực Lạc. Một mai khi tâm địa thanh tịnh, cảnh giới hiện ra làm sao phân biệt nổi đâu là thắng cảnh, đâu là ma cảnh?
Nếu bạn chuyên tu Thiền định hoặc Tịnh độ, hoặc Mật tông… Lại càng phải đọc Ngũ Ấm Ma trong kinh Lăng Nghiêm. Bởi nếu không nắm rõ về ấm ma, một mai khi tâm thanh tịnh chắc chắn sẽ lạc vào ma cảnh. Nhiều vị ở Việt Nam ta sức tu khá lớn, do không ý thức được sự nguy hại của Ngũ Ấm Ma mà bị ám nhập, hỏng cả đường tu. Chẳng phải là đau xót lắm ư?
5. Cần phải tin sâu nhân quả
Phật tử tại gia nếu tin sâu nhân quả tất sẽ không thối tâm khi gặp chướng ngại. Nếu giữ giới tinh nghiêm tất nhanh cảm ứng đạo giao, nguyện lực nhanh được thành tựu.
Có nhân ắt có quả, có cảm có ứng. Do chúng ta chẳng hiểu Phật pháp nên hành vi nghiệp tạo luôn chẳng thanh khiết. Vì thiện ác lẫn lộn cho nên quả báo có nặng nhẹ khác nhau. Giống như làm ruộng mà bạn gieo đủ thứ hạt giống lẫn cỏ tạp, thì tương lai sẽ thu hoạch lộn xộn.
Có một cư sĩ nọ, quy y Tam bảo đã lâu rồi nhưng vẫn còn ăn tam tịnh nhục. Chẳng biết ngày xưa Phật cho ăn tam tịnh nhục là phương tiện tạm hóa độ những người chưa kịp thích ứng để có thể bỏ thịt ngay. Nếu cư sĩ này đột nhiên sinh bệnh, hoặc xảy ra nhiều điều nghịch ý bất lợi thì đối với Phật giáo sẽ sinh nghi, hoàn toàn chẳng biết là: Do ông chưa dứt tuyệt đồ mặn ăn chay trường nên bị quả như thế.
Còn có cư sĩ nọ, trong nhà đột nhiên bị cướp, bị mất những vậy quý, tâm cũng sẽ sinh nghi. Ông không hề biết là: Do bởi quá khứ ông tham chiếm đồ của quốc gia hoặc lấy của người làm của mình. Những ai tuy đã quy y Tam bảo, nhưng tâm tham chưa đoạn, tất nhiên sẽ có tổn thất cực lớn đang chờ họ ở tương lai. Vì mùa xuân gieo một hạt, mùa thu gặt vạn hạt! Chiếu theo nguyên tắc: “Trồng một sẽ thu được vạn”, thì việc gieo ác cũng đồng như vậy.
Nhân quả không hư dối, mình làm mình chịu
Xin ví dụ: Nếu bạn làm cho nhà nước, khi cần đi nhà xí bạn tiện tay vơ lấy mấy tờ giấy in trắng sạch trong văn phòng đem làm giấy vệ sinh. Do đây là vật không phải của bạn. Bạn lại tự tiện lấy xài, tiêu hoang làm lãng phí của công nên bị xếp vào lỗi trộm! Nếu bạn thường làm như vậy, ắt phải chiêu lấy ác báo là: Sẽ có một ngày bạn bị mất trộm như: Mất xe đạp, xe máy, hoặc những đồ quý khác! Nhân tuy nhỏ song quả hại rất lớn!
Đến khi đó thì bạn lại trách Phật pháp không bảo vệ bạn ư? Phải biết rõ là nhất cử nhất động của bạn, mỗi một niệm khởi thiện ác… chư Phật, Bồ Tát đều biết hết, thấy hết!
Còn nữa, có người mặc dù không ra tay sát sinh, giết vật. Nhưng ở ngay nơi nhà bếp nhà mình họ vẫn đích thân lột da xẻ thịt, chặt đầu vật… để chưng, quay, nướng, rán… Vậy thì trong tương lai sẽ có lúc họ gặp các tai họa đột ngột như: Gãy chân, tét xương… hay nội tạng đau phải đi phẫu thuật. Không chỉ tốn tiền thuốc thôi đâu, họ còn phải van xin bác sĩ: “Làm ơn cầm dao mổ xẻ mình giùm”. Đây không phải là Phật không chúc phúc, mà do bạn tự làm tự chịu.
6. Lấy giới làm Thầy
Phật giáo dạy người tự đoạn ác tu thiện để chính họ lìa khổ được vui, chứ chẳng hề làm ô dù che chở cho người tạo ác. Phàm đã là Phật tử tại gia tất phải lấy giới làm thầy. Nếu như ngôn hạnh trái ngược, thiện ác hỗn tạp, lập tức ác báo ắt sẽ đeo theo. Lúc ác báo ập đến, họ chẳng biết tỉnh ngộ sám hối, lại còn trách Phật không gia hộ. Lẽ nào như thế?
Không nên vì niệm Phật hay đọc vài bộ kinh một thời gian mà thấy không có cảm ứng chi thì vội sinh tâm nghi ngờ đối với Phật pháp. Phải biết cầu cảm ứng là tâm ích kỷ. Tâm này không thể chiêu cảm ứng cùng Phật và chúng sinh. Chỉ có cái tâm vị tha, vì chúng sinh không vì mình, mới là tâm đại từ bi. Được thế nghiệp chướng dần tiêu trừ, tự nhiên cảm ứng tương thông, lìa khổ được vui.
Phật tử tại gia nếu giữ giới tinh nghiêm tất luôn được Long thần hộ pháp bảo vệ che chở. Nếu không giữ giới không bao giờ có thể vào được định. Nếu không vào được định tất không thể khai mở được trí huệ. Vậy nên giới rất quan trọng. Chỉ cần bạn giữ được 5 giới cơ bản, khi đi đến đâu quỷ thần cũng sẽ cung kính hộ trì.
7. Cần an nhẫn trước chướng duyên
Có người trước khi niệm Phật tụng kinh, thân thể hay gia đình sự nghiệp đều ổn. Nhưng sau khi trì giới niệm Phật tụng kinh rồi thì lại xảy ra chuyện: Đây chính là hậu báo chuyển thành tiền báo, báo nặng chuyển thành nhẹ. Do được cảm ứng mà dứt nghiệp. Bởi vì trước khi trì giới, họ đã từng sát sinh tạo ác, làm chướng ngại người… Chỉ cần đừng thối tâm, cứ tu bền bỉ kiên nhẫn. Một thời gian sau sự nghiệp gia đình… thảy đều chuyển tốt, chướng ngại tiêu tan.
Lưu ý: Thành tâm sám hối lỗi xưa là rất cần thiết, quan trọng. Có thể nói rằng nếu như bạn không học Phật, thì hiện giờ không xảy ra vấn đề gì. Nhưng sau này sẽ phát sinh chuyện nặng nề hơn. Hiện tại, sau khi học Phật mà bạn bị xảy ra những chuyện không hay, thì cần phải dùng tâm “luôn nhận lỗi mình chớ bàn lỗi người để ứng phó. Bởi lỗi người tức là lỗi ta, hãy xem tất cả là Bồ tát, mình thực sự là phàm phu”.
Nên vì những người đối nghịch với mình mà thành tâm quỳ trước Phật niệm Phật hoặc tụng kinh hồi hướng cho họ. Bởi: “Muốn biết nhân kiếp trước, nhìn quả thọ đời này”. Do đời quá khứ bạn từng thiếu nợ họ nên kiếp này phải đền trả.
8. Không ham cầu thần thông
Phật tử tại gia tu hành nếu tâm địa thanh tịnh thì trí huệ thần thông tự nhiên hiện. Nhưng tu hành tuyệt đối không được truy cầu thần thông, vì sao? Vì thần thông cần có chánh tri kiến hướng dẫn mới tạo hữu ích, không gây hại.
Đừng quên trong Kinh Kim Cang từng nói: “Nếu dùng sắc thấy ta, dùng âm thanh cầu ta, người ấy hành đạo tà, không thể thấy Như Lai”. Lúc tĩnh tọa nếu thấy cảnh lạ, gặp đủ cảnh giới thì chớ nên tham đắm mê luyến. Phải giữ tâm bình thản như bất động, không để cho Năm Mươi Loại Ngũ ấm Ma thừa cơ nhập vào…
Hòa Thượng Tuyên Hóa thường giảng: Lục Thông là cảnh giới trí tuệ hiển hiện (Trong quá trình tu hành vô nhiễm, khai ngộ và chứng quả của hành giả), điều này không có gì là phi thường. Quan trọng là cái nhìn của hành giả có chân chánh hay không? Hành giả phải trì giới thanh tịnh và ngăn ngừa tham dục. Việc này cốt để khỏi đi sai đường, không lạc vào tà đạo.
Thần thông không thể luyện tập hay do truyền thọ mà có. Thần thông xảy ra tự nhiên khi hành giả tu đến mức độ nào đó. Nhưng thần thông không thể giúp chấm dứt sanh tử. Thần thông cũng không phải là mục tiêu cứu kính mà Phật giáo nhắm đến.
Thật ra, thần thông chỉ là sự thông suốt của tự tánh, mọi người ai cũng đều có sẵn đầy đủ. Chỉ vì tất cả bị ngăn che bởi vô minh, phiền não nên ta không thể thọ dụng đó thôi.
9. Đừng khởi tâm phân biệt
Quy y Tam Bảo cần phải được hiểu theo nghĩa rộng, thông suốt. Nhiều người không hiểu lý này nên khởi tâm phân biệt hơn kém như: Niệm danh hiệu Phật này tốt hơn danh hiệu Phật khác; Bộ kinh này tụng sẽ tốt hơn kinh kia; Thầy mình tốt hơn, thầy khác kém hơn…vv. Vậy nên hiểu về Quy y Tam Bảo như thế nào?
Quy y Phật không phải là quy y riêng với một vị Phật nào, mà bao gồm qui y tự tính Phật của tất cả chư Phật tận hư không khắp pháp giới. Quy y tự tính Phật có nghĩa là tâm chúng ta từ hắc ám chuyển sang quang minh, tức tâm là Phật!
Quy y Pháp cũng không phải quy y với riêng một bộ kinh nào của Phật giảng, mà là quy y tất cả Phật pháp hiện hữu. Trong “Luận Đại Trí Độ” nói: Phật pháp không những do chính kim khẩu Phật thuyết mà còn là thiện ngữ chân thật vi diệu tốt lành của thế gian, tất cả đều xuất sinh trong Phật Pháp.
Quy y Tăng nghĩa là quy y tất cả Hiền Thánh, là những bậc có đức hạnh siêu phàm. Quy y Tăng là quy y Phúc điền Tăng thanh tịnh, bậc không tham tài sắc danh lợi.
Phật tử tại gia cần nắm vững điều này để phá chấp phân biệt hơn kém, bởi tâm phân biệt này làm chướng ngại đường giải thoát của mình.
10. Quả báo khinh báng Tăng chúng rất nặng
Lâu nay có kha khá kẻ rêu rao trên mạng một loại tà kiến cực kỳ nguy hại: Quy y Phật, Quy y Pháp, không quy y Tăng! Tôi lần đầu đọc thấy việc này cũng kinh tâm động phách! Không nghĩ hàng Phật tử tại gia lại có thể điên đảo đến vậy!
Bạn phải hiểu rằng: Quy y Tam Bảo, nghĩa là quay về nương tựa Phật, Pháp, Tăng. Nếu không có Tăng chúng làm sao lễ quy y có thể trọn vẹn nghi thức cho được? Thiếu chư Tăng tác bạch chứng minh vậy bạn gọi là quy y gì? Quy y nhị bảo chăng? Đức Phật đâu có dạy người như thế?
Đành rằng thời mạt pháp, tăng chúng có người thế này người thế khác. Nhưng phải biết rằng các Thầy vốn cũng đang là Phàm phu, cũng đang tu sửa mình theo chánh pháp. Mà đã là phàm phu ai lại chẳng có lỗi lầm?
Chúng ta không thể vì một vài Thầy sai trái mà sanh tâm hủy báng Tăng chúng được. Quả báo kinh tăng báng chúng vô cùng khủng khiếp, điều này không thể không biết! Chúng ta là Phật tử tại gia, lỗi lầm sai trái còn vô lượng vô biên. Đừng áp đặt các Thầy phải làm bậc thánh nhân, không chút lỗi lầm!
Vả nữa nếu cổ súy cho việc không quy y Tăng, vậy ai giảng pháp cho chúng sanh? Phật tử tại gia có thể giảng đó chăng? Vâng bạn am hiểu Phật pháp, có thể nói giảng cho người thân nghe. Nhưng bởi bạn không giữ giới, thân tâm không thanh tịnh, quỷ thần chịu nghe lời bạn đó chăng?
Lục đạo luân hồi đâu phải chỉ mỗi loài người, khổ cũng đâu có chỉ riêng loài người. Không có Tăng vậy chúng sanh trong các cõi giới khác biết nương tựa nơi đâu? Ai giảng pháp để họ biết đường mà ra khỏi sanh tử luân hồi?
Vậy nên thứ tà kiến này tác hại vô cùng kinh khủng, nó hủy diệt Phật pháp chớ không đơn giản đâu! Phật tử tại gia cần hết sức lưu tâm để ý việc này.
11. Học giáo pháp của Phật
Người quy y Tam bảo mà không học giáo pháp của Phật thì không biết được con đường mình đi. Như người đi đến một nơi nào đó, nếu không nắm rõ địa chỉ sẽ đi lạc. Muốn hiểu rõ Phật pháp, chúng ta phải đọc tụng kinh điển hoặc nghe quý thầy giảng pháp, hoặc dự học các lớp giáo lý do chùa tổ chức. Hiện nay, những bài giảng Phật pháp được ghi âm vào băng catssette, đĩa CD, VCD, DVD chúng ta nên thỉnh về xem, nghe. Điều quan trọng chúng ta cần lưu ý, người Phật tử phải biết cuộc đời của đức Phật, cũng như con phải biết tên cha, biết cuộc đời của cha, nếu không biết là một lỗi lầm lớn.
Do vậy, bước đầu học Phật, chúng ta phải tìm hiểu cuộc đời của Ngài. Để hiểu biết Phật pháp có căn bản từ thấp lên cao, chúng ta nên đọc bộ Phật Học Phổ Thông do Hòa thượng Thiện Hoa biên soạn, hoặc cuốn Đức Phật Và Phật Pháp của Narada do Phạm Kim Khánh dịch.
Đọc kỹ một trong hai bộ sách này, chúng ta có một số kiến thức Phật học cơ bản, tạm đủ làm hành trang tu tập. Mỗi ngày, chúng ta cố gắng để thời gian đọc kinh sách hoặc nghe băng giảng như một thói quen, như là bữa ăn hằng ngày. Nếu không đọc cảm thấy thiếu vắng, như tới bữa cơm không ăn cảm thấy đói vậy. Học Phật pháp giúp chúng ta sáng suốt thấy rõ thật tướng của vũ trụ nhân sinh. Học Phật pháp giúp chúng ta nhàm chán ngũ dục, xa lìa trần cấu. Học Phật pháp giúp chúng ta thêm nghị lực để vượt khó khăn thử thách.
Học Phật pháp giúp chúng ta tinh tấn đạt đến chỗ chân thiện mỹ, rốt ráo thành Phật. Học Phật pháp giúp chúng ta mở rộng lòng thương, vô ngã vị tha. Học Phật pháp giúp chúng ta có đạo đức, nhân cách cao thượng. Mỗi lần học là mỗi lần chúng ta thêm sáng trí, thêm tinh tấn, thêm vững niềm tin trên con đường tu học của mình. Do vậy, chúng ta phải thường xuyên trau dồi Phật pháp, thâm nhập kinh tạng, trí tuệ sẽ rộng lớn như biển.
12. Thực hành Phật pháp
Giáo pháp của Phật dù có tốt đẹp cao siêu đến đâu, nếu chúng ta không thực hành sẽ không được lợi ích thiết thực. Nếu quy y Tam bảo để có được pháp danh thôi thì chưa đủ. Có người đến chùa quy y một lần và khi thầy chết đến một lần nữa là coi như xong bổn phận.
Theo đúng nghĩa quy y Tam bảo là nương tựa vào Phật, Pháp, Tăng để tu học, không phải quy y để lấy pháp danh, để Phật phù hộ hoặc để mọi người biết mình có quy y. Sau khi quy y Tam bảo, người nam gọi là Ưu-bà-tắc, người nữ gọi là Ưu-bà-di. Ưu-bà-tắc nghĩa là cận sự nam, người nam thân cận Tam bảo để học pháp, tu hành và phụng sự. Ưu-bà-di nghĩa là cận sự nữ, người nữ thân cận Tam bảo để học pháp, tu hành và phụng sự. Nếu vì hoàn cảnh xa chùa hoặc vì công việc làm ăn, chúng ta cũng phải cố gắng ít nhất mỗi tháng một lần về chùa sám hối, nghe giảng hoặc tu tập.
Nếu vì quá bận, một năm phải về chùa vào những ngày lễ lớn như Phật đản 15/04, Vu Lan 15/07 hoặc ngày tết cổ truyền để dự lễ, thăm viếng Bổn sư, học Phật pháp nhằm thể hiện tinh thần uống nước nhớ nguồn, tri ân báo ân của người con Phật. Nếu vì đường xá xa xôi cách trở không về chùa Bổn sư được thì có thể đến ngôi chùa gần nhà nhất để dự những ngày đại lễ.
Pháp của Phật vô lượng vô biên, chúng ta cần phải học hiểu và chọn cho mình một pháp môn thích hợp. Căn tính chúng sinh có cao thấp, trí, ngu, nhanh, chậm… Phật pháp cũng có nhiều môn nhằm thích hợp với căn tính của từng người tu tập. Ví như, bệnh có nhiều thì thuốc cũng có nhiều để đối trị.
Thuốc nào cũng để chữa khỏi bệnh, đem lại sức khỏe cho người. Pháp môn của Phật tuy nhiều nhưng cũng chỉ có một mục đích đem đến an lạc giải thoát cho chúng sinh. Học pháp thì nhiều nhưng tu tập chỉ nên chọn một pháp tu thích hợp với căn cơ của mình thì mới có kết quả. Như khi chúng ta học tiểu học, trung học thì học tổng hợp các môn, nhưng khi vào đại học phải học chuyên môn mới có thể ứng dụng trong đời sống. Người tu Tịnh độ tụng kinh A-di-đà, Vô Lượng Thọ, Quán Vô Lượng Thọ. Người tu thiền tụng kinh Kim Cang, Bát Nhã, Viên Giác, Lăng Già Tâm Ấn
Người tu Pháp Hoa tụng kinh Pháp Hoa… Tùy theo chúng ta tu pháp môn nào nên chuyên tụng kinh pháp môn đó sẽ có kết quả hơn. Mỗi ngày, sáng hoặc tối nên công phu tụng kinh, niệm Phật hoặc ngồi thiền. Cố gắng giữ thời khóa cho đều đặn. Có một câu Phật ngôn căn bản trong kinh Pháp Cú mà bất cứ người học Phật tu theo pháp môn nào cũng phải thực hành, là:
“Chớ làm các việc ác
Hãy làm các điều lành
Giữ tâm ý trong sạch
Đó là lời Phật dạy”.
Trong khi tu tập, chúng ta không nên khởi tâm phân biệt khen pháp mình tu, chê pháp người khác tu, không nên vì quyền lợi cá nhân chê bai đả kích lẫn nhau. Tự mình chuốc họa, lại tiếp tay làm cho Phật pháp suy yếu.
12. Giữ gìn oai nghi
Phật tử là con Phật, con phải giống cha, chúng ta phải học tập tác phong, đạo đức của Phật. Khi chúng ta đến trường học, đầu tiên thầy cô giáo dạy chúng ta lễ phép trước rồi sau mới dạy chữ. Cho nên mới có câu: “Tiên học lễ, hậu học văn”. Người vào chùa xuất gia, năm năm đầu học oai nghi giới luật, năm năm sau mới học kinh, có thể nói là: “Tiên học luật, hậu học kinh”. Chính oai nghi giới luật giúp chúng ta thúc liễm thân tâm, hoàn thiện nhân cách. Do tầm quan trọng đó, cho nên người Phật tử phải học luật nghi. Những oai nghi cơ bản cần biết của người Phật tử là: chắp tay, xá chào, lễ lạy, đi, đứng, nằm, ngồi, nói, ăn…
– Chắp tay: Chắp hai bàn tay mười ngón bằng nhau, khít lại, không so le, không bọng giữa, không xòe mười ngón ra. Vị trí chắp cổ bàn tay để trên chỗ lõm trước ngực, mười ngón tay hướng lên, không nên để cao tới cằm hoặc thấp ngang bụng, không quay bàn tay chìa ra phía trước.
– Xá chào: Khi gặp quý thầy hoặc bạn đồng tu chúng ta chắp tay xá, đầu mình cúi xuống, kèm theo câu A-di-đà Phật.
– Lễ lạy: Khi lạy Phật hoặc lạy chư Tăng, chúng ta đứng ngay thẳng, hai bàn chân khép hình chữ V, chắp hai tay đưa lên trán rồi lạy xuống. Hai bàn tay úp lại, khi đầu chạm đất ngửa hai bàn tay ra, đầu đặt giữa hai bàn tay, quay mười ngón về phía trước, hai bàn chân duỗi ra, mông đặt xuống sát gót chân (lưu ý: không để mông quá cao, mất thẩm mỹ). Hai tay, hai chân và đầu sát đất. Khi đứng dậy úp hai bàn tay lại, chống người đứng lên.
Người Phật tử khi đến chùa, lúc ra về phải chào thầy trụ trì, phải vào chánh điện lễ Phật. Đi đâu gặp tượng Phật hay gặp chư Tăng chúng ta phải cung kính xá chào.
Đi, đứng, ngồi, nằm chúng ta luôn ý tứ, giữ thân mình nghiêm chỉnh, khoan thai, nhẹ nhàng và đẹp. Như khi ngồi giữ lưng thẳng, không lắc chân, rung đùi; không ngồi chồm hổm, không ngồi chống chân lên ghế, những thế ngồi này không được đẹp. Khi nói chuyện nên nói nhỏ nhẹ, không nên nói cười lớn tiếng nhất là lúc lên chùa hoặc nơi giảng pháp, nơi trai đường, nơi ngủ nghỉ chúng ta phải giữ im lặng.
Khi đi dự lễ, đi chiêm bái các Thánh tích, chúng ta phải giữ gìn oai nghi của người Phật tử, không nên ồn ào chen lấn, không ăn uống thô tháo, xả rác bừa bãi, không nên đùa giỡn nói cười lớn tiếng. Khi đến chùa, giới nữ phải trang phục kín đáo, không mặc quần áo quá mỏng, màu sắc lòe loẹt, không mặc áo sát nách, hở cổ, hở bụng, váy ngắn. Nam không mặc áo thun, quần ngắn. Cần có áo tràng để khi đến chùa mặc cho trang nghiêm.
Không nên mặc áo tràng vào nhà vệ sinh. Lúc lên chánh điện lễ Phật, trên bàn thờ, lư hương có nhang rồi, chúng ta không nên thắp thêm, tâm thành Phật chứng không nhất thiết phải thắp nhang. Không được tự tay đánh chuông, mõ, trống, nếu chưa được phép của quý thầy. Khi cúng dường tiền hoặc phẩm vật đến chư Tăng, chúng ta nên đặt trên đĩa để trên bàn, không nên trao tay hoặc nhét vào túi. (Nên tìm xem đĩa VCD, DVD Oai Nghi Của Người Tu Phật Thất hướng dẫn kỹ hơn. Đĩa do chùa Hoằng Pháp sản xuất).
Đó là một số oai nghi mà người Phật tử cần phải biết. Hằng ngày, chúng ta giữ gìn oai nghi là chúng ta sống có chánh niệm, tỉnh giác. Thực hành thường xuyên thì đạo đức, nhân cách chúng ta sẽ hoàn thiện, cao thượng. Được như vậy, mới thật đúng nghĩa đệ tử Phật, noi theo gương hạnh Phật.
13. Ăn chay
Ăn chay là ăn các loại thực vật như rau, củ, quả, đậu… Người Phật tử vì lòng từ bi không nỡ ăn thịt chúng sinh. Trong vô lượng kiếp đến nay, ta và chúng sinh có mối quan hệ thân thiết với nhau. Ăn thịt chúng sinh cũng có nghĩa là ăn thịt người thân của mình. Chúng ta ăn để sống, không phải sống để ăn. Các loài thảo mộc cũng có đầy đủ chất dinh dưỡng nuôi sống thân thể chúng ta. Điển hình những vị xuất gia ở chùa (Bắc tông) suốt đời ăn chay mà vẫn khỏe mạnh hồng hào. Có người cho rằng ăn chay thiếu máu, ốm yếu xanh xao.
Chúng ta có thể đặt lại câu hỏi: “Người không ăn chay có ốm yếu xanh xao không?”. Thưa vẫn có. Vậy không thể kết luận người ăn chay là thiếu máu, là ốm yếu xanh xao. Có chăng là do chúng ta không biết ăn, cứ ăn rau luộc chấm nước tương thì làm sao không ốm yếu! Nếu chúng ta ăn đầy đủ chất dinh dưỡng thì vẫn mạnh khỏe hồng hào. Có người cho rằng ăn chay là mất sức, sinh bệnh. Vậy người không ăn chay có mất sức sinh bệnh không? Thưa vẫn có.
Không tin chúng ta đến bệnh viện hỏi xem, người không ăn chay hay người ăn chay nằm viện nhiều. Bệnh là do nghiệp của mỗi người, không phải là do ăn chay hay không ăn chay. Theo luật nhân quả, nếu bạn giết hại chúng sinh, làm chúng đau khổ thì quả báo bạn sẽ bị đau khổ, bệnh tật, giảm thọ và đền mạng. Nhân nào quả nấy rất rõ ràng.
Ăn chay có những lợi ích như:
– Nuôi dưỡng lòng từ bi, xem mạng sống của chúng sinh như mạng sống của mình, cũng có đầy đủ Phật tính. Ăn chay là thực hiện giới sát sinh một cách tốt nhất.
– Gián tiếp khuyên người không sát sinh. Chúng ta ăn thịt thì mới có người giết thịt để bán. Nếu chúng ta ăn chay, sẽ không có người giết thịt bán.
– Tránh nhiễm độc từ thú vật. Hiện tại, thú vật có rất nhiều thứ bệnh, chúng ta ăn vào sẽ hại đến sức khỏe. Hơn nữa, mỗi khi thú vật chết sẽ khởi tâm sân hận, chúng ta ăn vào cũng ảnh hưởng đến tâm sân hận. Thú vật có nhiều loại nặng về dâm dục, chúng ta ăn vào cũng ảnh hưởng đến dâm dục.
– Góp phần hòa bình thế giới. Nguyên nhân sâu xa của chiến tranh là do nghiệp sát của chúng sinh từ vô thỉ kiếp đến nay. Chúng ta giết thú vật, mối thù này sẽ còn mãi mãi, khi đủ duyên gặp nhau sẽ chém giết lẫn nhau. Muốn chấm dứt chiến tranh, chúng ta phải chấm dứt sát sinh. Ăn chay là cách tốt nhất giúp chúng ta không sát sinh, góp phần hữu hiệu vào nền hòa bình thế giới. Chúng ta nên tập ăn chay một tháng hai ngày rồi bốn ngày, mười ngày, lâu ngày quen dần ăn trường chay. Nên cữ các thứ hôi nồng, kích thích dục vọng như: hành, hẹ, tỏi, nén, kiệu…
14. Hoằng pháp lợi sinh
Người Phật tử hiểu biết và hưởng sự lợi ích an vui của việc tu học Phật pháp, phải có lòng thương đem truyền bá cho mọi người cùng hiểu, cùng hưởng lợi ích. Mình có một ngọn đèn sáng, đem mồi cho nhiều ngọn đèn khác cùng sáng thì ngọn đèn của mình càng sáng hơn, cuộc đời này sẽ bớt đi đêm tối. Còn rất nhiều người chưa được ánh sáng Phật pháp soi rọi, họ vẫn sống trong đêm tối vô minh, chưa tin nhân quả, chưa biết tội phước, bị tham sân si sai sử tạo biết bao nhiêu đau khổ cho mình và người. Nhiều người làm ác mà ta có sống tốt cũng không yên với họ được, vì cuộc đời này có mối tương quan mật thiết với nhau. Như thân thể của chúng ta có một cái mụn nhọt hoặc khối u, không chỉ đau chỗ đó mà nó ảnh hưởng đến toàn thân. Một xã hội nhiều người xấu ta cũng không yên.
Do vậy, chúng ta phải có trách nhiệm đem Phật pháp đến với mọi người. Họ sống có an vui hạnh phúc thì chúng ta cũng được an vui hạnh phúc. Có rất nhiều cách để đem Phật pháp đến cho mọi người, như:
– Bản thân mình sống có đạo đức, an vui; lời nói từ ái, đi đứng nhẹ nhàng khoan thai, tỏa sự bình an tươi mát khiến người nhìn thấy cảm mến tu học theo.
– Khuyến hóa cha mẹ, vợ chồng, con cháu tin nhân quả, tội phước, hiểu biết Phật pháp, quy y Tam bảo. Tạo điều kiện thuận lợi cho họ đến chùa hoặc tiếp cận Phật pháp qua băng giảng, sách vở, đĩa hình…
– Trong cuộc sống ai cũng có bạn, chúng ta tìm cách đem Phật pháp đến với họ. Phải có tình thương của người mẹ đối với con nhỏ. Hình ảnh người mẹ đút cơm cho con ăn, con mải mê ham chơi không chịu ăn, mẹ phải đi theo năn nỉ, dụ dỗ con ăn. Mặc dù con ăn con no chứ không phải mẹ no, nhưng con có no thì mẹ mới yên. Chúng ta phải kiên nhẫn đem Phật pháp đến với mọi người, như người mẹ đút cơm cho con. Phải có tình thương như vậy mới có thể hoằng truyền Phật pháp được.
– Góp tiền ấn tống kinh sách, băng giảng, đĩa hình đem tặng cho người chưa hiểu Phật pháp. Phát nguyện đem kinh sách đến tặng cho người ở vùng sâu, vùng xa, những nơi biên địa cuộc sống người dân còn rất nhiều khó khăn về kinh tế. Cả đời họ chỉ biết chén cơm manh áo, không biết gì đến Phật pháp, chúng ta cần phải quan tâm đến những người này nhiều hơn.
– Phát nguyện khuyến hóa, hướng dẫn mười người tin hiểu, thực hành Phật pháp. Nên phát nguyện như vậy để làm động lực giúp chúng ta tinh tấn hoằng pháp lợi sinh. Nguyện một đời mình ít nhất cũng phải khuyến hóa được mười người biết tu học Phật pháp. Nếu ai cũng phát nguyện như vậy thì Phật pháp sẽ được phổ biến đến mọi người. Ai cũng tin nhân quả tội phước, biết tu hành thì cuộc đời này sẽ tốt đẹp biết bao.
15. Làm điều thiện
Phật tử ngoài công phu tu hành, trau dồi trí tuệ cần phải tu phước. Đức Phật là bậc đã tu hành đầy đủ phước huệ nên gọi là bậc Lưỡng Túc Tôn. Chúng ta muốn thành tựu Phật quả cũng phải đi theo con đường tu tập của Ngài. Trên thế gian này, con người có sự chênh lệch nhau về trí tuệ và thân tướng, như kẻ xấu người đẹp, kẻ sang người hèn, kẻ khổ đau người hạnh phúc, kẻ nghèo người giàu, kẻ ngu người trí v.v… đều do quả báo của mỗi người. Chúng ta muốn hiện đời và đời sau được hưởng quả báo tốt đẹp thì phải làm điều thiện. Thông thường, chúng ta nghĩ cạn cợt đem của cải cho người là mất. Thật sự, cho chính là còn, ăn xài mới là hết. Làm phước sẽ có phước, hưởng phước sẽ hết phước.
“Cho là còn, có mất đâu
Gieo nhân hái quả cũng thâu về mình”.
Khi chúng ta gieo một hạt lúa xuống đất, hạt giống sẽ hủy hoại để nảy mầm lên cây, sau đó ra bông kết hạt. Một hạt lúa mất đi, lên cây sinh ra hàng trăm hạt lúa khác. Nếu chúng ta gieo nhiều hạt thì kết quả sẽ thu được nhiều lúa hơn. Việc thiện dù nhỏ chúng ta cũng phải cố gắng làm. Như giọt nước nhỏ giọt lâu ngày cũng đầy lu. Những việc có lợi cho mình và người thì nên làm, còn những việc có lợi cho mình mà hại người thì không làm. Việc ác cũng thế, dù nhỏ chúng ta cũng không nên làm. Ví như lỗ nhỏ trên thuyền, nếu không kịp thời bịt kín sẽ nhận chìm cả con thuyền.
Tất cả của cải vật chất ở thế gian này, chúng ta sẽ bỏ lại hết khi nhắm mắt tắt hơi, chỉ đem theo mình tội và phước. Chúng ta phải có cái nhìn sáng suốt để chuẩn bị tư lương cho hiện tại và tương lai của mình tốt đẹp hơn. Đem của cải bố thí, giúp đỡ những người khốn khó là cách giữ của cải khôn khéo nhất, là gởi vào ngân hàng “nhân quả” bảo đảm nhất. Vua Hacsa ở Ấn Độ có câu nói rất hay: “Ngày xưa, khi góp nhặt những của cải này, trẫm lúc nào cũng áy náy, e sợ phải tìm cách cất giấu vào một nơi nào thật vững chãi kín đáo.
Ngày nay, do bố thí, trẫm đã có thể gửi gắm tất cả những thứ đó trên cánh đồng phước lành và trẫm coi như của cải ấy được giữ gìn mãi mãi”. Hơn nữa, người học Phật vì lòng từ bi thấy người khổ cũng như mình khổ, phải tìm cách cứu giúp họ. Làm sao cho mọi người bớt khổ, mọi người được an vui hạnh phúc, giải thoát khỏi sinh tử luân hồi là bản hoài của chư Phật và cũng là của người con Phật chúng ta. Mạng sống ngắn ngủi, của cải là giả tạm, chúng ta phải biết tận dụng thời gian, của cải để làm lợi ích cho người theo tinh thần vô ngã vị tha mà đức Phật đã dạy. Biết san sẻ của cải vật chất cho người khốn khó, chính là làm vơi đi tính ích kỷ, trừ diệt tâm keo kiệt bỏn sẻn, mở rộng lòng thương.
Tâm Hướng Phật/Tổng hợp!