Rất nhiều người chắc hẳn đang thắc mắc không biết về tiểu sử ông Phạm Nhật Vượng là ai mà lại trở thành người giàu nhất Việt Nam tính tới thời điểm hiện tại. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của ông.
Tiểu sử ông Phạm Nhật Vượng
Phạm Nhật Vượng sinh ngày 5 tháng 8 năm 1968 tại Hà Nội. Ông hiện đang là một doanh nhân và tỷ phú, đồng thời là Chủ tịch tập đoàn VinGroup. Ông được xem là tỷ phú đô la Mỹ đầu tiên trên sàn chứng khoán Việt Nam từ ngày 7 tháng 3 năm 2011 với giá trị tài sản lên đến khoảng 21.200 tỷ đồng Việt Nam tương đương 1 tỷ đô la Mỹ tại thời điểm đó. Phạm Nhật Vượng là người cực kỳ kín tiếng, nhưng vô cùng nổi tiếng trên mạng xã hội.
Ông cũng là vị tỷ phú Việt Nam đầu tiên lọt vào danh sách tỷ phú thế giới của Forbes năm 2013. Tính tới thời điểm tháng 12/2021, tài sản của Phạm Nhật Vượng đạt 8,3 tỷ USD, trở thành người giàu thứ 344 thế giới. Tỷ phú Phạm Nhật Vượng được ngưỡng mộ không hẳn vì sự giàu có, mà bởi ông đã làm được những điều mà không ai tin người Việt Nam có thể làm được.
Quá trình học tập và khởi nghiệp của ông Phạm Nhật Vượng
Năm 1982 Phạm Nhật Vượng theo học tại trường Trường Trung học phổ thông Kim Liên, quận Đống Đa, Hà Nội, năm 1985 ông tốt nghiệp.
Năm 1987, ông thi đỗ Đại học Mỏ địa chất Hà Nội và nhờ thành tích xuất sắc trong môn Toán, ông được học bổng du học ở trường Đại học Thăm dò địa chất Liên bang Nga.
Ngay từ năm 3 đại học ở tòa nhà Dom 5 Moskva, ông Phạm Nhật Vương đã bắt đầu tập tành kinh doanh. Ông thuê một phòng trong DOM 5 để bán hàng, sau đó mở nhà hàng, rồi nhập hàng từ Việt Nam để bán, tiếp đó buôn áo gió (áo ấm mùa đông), lúc đầu kiếm được nhiều tiền nhưng sau thị trường thay đổi, thiếu kinh nghiệm nên cửa hàng đã bị phá sản.
Năm 1993, ông Phạm Nhật Vượng tốt nghiệp Đại học MGRI-RSGPU và kết hôn với một người bạn cùng học đại học là bà Phạm Thu Hương.
Khi Đông Âu và Liên Xô sụp đổ, một thời kỳ hỗn loạn bắt đầu. Nền kinh tế ở những nước này tan rã, hàng hóa trở nên khan hiếm và chủ yếu chỉ được nhập qua tiểu ngạch. Moskva thời đó cũng thường xuyên phải chịu biến động, đó cũng là thời điểm thuận lợi cho việc buôn bán của bà con Việt Nam tại xứ người.
Với bản tính nhanh nhẹn, thông minh, chịu khó, không ít người đã chủ động thầu lại các container hàng, buôn bán đủ loại rồi hình thành hệ thống, làm ăn với đủ tầng lớp trong xã hội để tồn tại và vươn lên. Ông Phạm Nhật Vượng là một trong số những ông chủ nổi lên từ hoàn cảnh đó.
Sớm nhận thấy rằng Moskva không thích hợp cho mình, bởi tình hình lúc đó vừa hỗn loạn, còn có sự cạnh tranh gay gắt của những người có máu mặt trong xã hội, chưa kể đến vấn nạn cướp bóc, trấn lột, ám sát vì tiền… được cảnh sát Nga lờ đi. Do đó mà ông Phạm Nhật Vượng đã cùng anh em kéo về Kharkov.
Ở Kharkov, ông Phạm Nhật Vượng cùng anh em thân thiết đã triển khai mô hình kinh doanh chợ như ở Moskva, ông là người đứng đầu và cũng là giám đốc với rất nhiều nhân công dưới trướng giúp làm công ăn lương. Dần dần từ đó mở ra được các quan hệ với cộng đồng, chính quyền sở tại.
Năm 1996, ông Phạm Nhật Vượng đã lập ra chợ Barabarosha rộng cả chục ha dành cho bà con người Việt và cả những người dân địa phương về buôn bán. Nhờ các mỗi quan hệ thân thiết, ông đã thiết lập các đường dây chuyển hàng về Kharkov cung cấp cho chợ vòm, những nguồn hàng này đã giúp cho chợ Barabarosha trở thành trung tâm phân phối hàng cho các chợ vùng Đông Bắc Ucraina và khu vực lân cận.
Từ đó mà Kharkov ngày càng thu hút được đông người từ các khu khác về sinh sống, kéo theo đó là đám giang hồ bất hảo phiêu bạt về kiếm sống. Lúc đó, ông Phạm Nhật Vượng mới chỉ ngoài 25 nhưng đã thể hiện bản lĩnh và tố chất lãnh đạo của mình.
Sau đó, với số vốn ban đầu cộng thêm tiền vay được từ bạn bè là 10.000 USD, ông đã mở nhà nhà hàng tên là Thăng Long và thành lập công ty Technocom.
Từ ông vua mì gói cho đến việc thành lập tập đoàn VinGroup
Phạm Nhật Vượng đã sớm nhận thấy vai trò của thực phẩm nguội, đồ ăn nhanh là rất quan trọng. Ông nhập khẩu mì tôm về bán để đáp ứng nhu cầu cho khách đột xuất, cần lót dạ. Nhận thấy thực phẩm nguội có ưu điểm bảo quản lâu, không ôi thiu, ít rủi ro, ông đã gom tiền, mượn thêm bạn bè để tiến hành làm mì ăn liền.
Vào ngày 8/8/1993, ông Phạm Nhật Vượng bắt đầu sản xuất mì ăn liền Mivina. Theo quy trình sản xuất, mì được nhập khẩu từ Việt Nam. Loại mì này rất mới mẻ với người dân Ukraine và ngay lập tức trở lên nổi tiếng. Nắm bắt cơ hội này, ông đã đánh cược vay 100.000 USD từ những người bạn với lãi suất 8%/tháng để mở rộng sản xuất.
Khi dựa vào nhà hàng Thăng Long, có những lúc tưởng sập tiệm đến nơi, trong cơn bế tắc, ông Phạm Nhật Vượng nghĩ kế, tiếp thị, quảng cáo để từng bước cải thiện tình hình. Mì tôm của ông được gắn lên thương hiệu gần gũi: “Mivina”.
Đến 1995, thương hiệu Mivina bắt đầu xuất hiện trên thị trường rồi nhanh chóng trở thành thương hiệu nổi tiếng không chỉ ở Ukraine mà còn ra các nước lân cận. Tiếp sau đó là các sản phẩm đóng sẵn như rau thơm khô và bột khoai tây được tung ra thị trường.
Năm 2004, thương hiệu Mivina chiếm đến 97% thị phần mì ăn liền trên thị trường. Năm 2007, doanh nghiệp của ông bắt đầu sản xuất thức ăn nhanh và thực phẩm đóng gói khác.
Từ năm 1993-1999, với vai trò là người đứng đầu công ty, ông Phạm Nhật Vượng đã đưa Technocom từ một công ty nhỏ trở thành 1 tập đoàn hùng mạnh với thương hiệu Mivina danh tiếng số 1 trên thị trường và nằm trong top 100 thương hiệu hàng đầu Ukraine.
Sau khi đã đưa tầm ảnh hưởng của thương hiệu Technocom ra khắp Châu Âu bằng các sản phẩm thực phẩm xuất khẩu. Vào năm 2010, sự nghiệp của ông rẽ sang trang mới khi Nestle mua lại Technocom với mức giá 150 triệu USD. Vào thời điểm đó, ông Vượng còn sở hữu 2 nhà máy ở Kharkov với doanh thu khoảng 100 triệu USD/năm. Công ty khi đó có khoảng 1.900 công nhân.
Sau đó, ông Phạm Nhật Vượng quyết định đầu tư về quê hương với việc tham gia thị trường du lịch và bất động sản. Ông quay trở về Việt Nam đúng thời điểm kinh tế bắt đầu bước vào thời kì bùng nổ, Việt Nam bắt đầu bình thường hóa quan hệ với Mỹ, vai trò của kinh tế tư nhân bắt đầu được khẳng định.
Sau khi khảo sát thị trường, ông đã nảy ra một chiến lược kinh doanh đột phá, với việc biến một số hòn đảo hoang sơ tại Việt nam tại Nha Trang trở thành khu nghỉ dưỡng cao cấp. Kết quả, Vinpearl Nha Trang ra đời đánh dấu sự có mặt đầu tiên của VinGroup trên thị trường Bất động sản Việt Nam.
Ông Phạm Nhật Vượng tham gia vào thị trường BĐS cao cấp với 2 thương hiệu chiến lược đó là Vinpearl và Vincom, ông đã nhanh chóng thành công với hàng loạt dự án như Vincom Center Bà Triệu, Vincom Center Hồ Chí Minh, Vinpearl Nha Trang.
Từ 2010 đến nay, ông Phạm Nhật Vượng dốc toàn tâm toàn lực đầu tư cho Việt Nam với việc phát triển hàng loạt các dự án nhà ở, khu đô thị, nghỉ dưỡng mang thương hiệu của VinGroup (Royal city, Time city, Vinhomes Riverside, Vinpearl Nha Trang, Phú Quốc…), đưa các thương hiệu này lên một tầm cao mới.
Ông hiện vừa là sáng lập viên, vừa là thành viên Hội đồng quản trị Vinpearl Land (VPL) và Công ty cổ phần Vincom (VIC). Tháng 8 năm 2009, Đại hội đầu tiên của Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài đã được tổ chức tại Hà Nội. Ông Phạm Nhật Vượng đã được Đại hội tín nhiệm bầu là chủ tịch Hiệp hội cùng tám phó chủ tịch khác.
Tháng 9 năm 2009, Tập đoàn Technocom đổi tên thành Tập đoàn VinGroup (tên đầy đủ là: Tập đoàn Đầu tư Việt Nam), chuyển trụ sở từ Kharkov (Ukraina) về Hà Nội (Việt Nam).
Cuối tháng 11 năm 2008, Chủ tịch Hội đồng quản trị VIC, Lê Khắc Hiệp, một thành viên khác của Vincom đã trao toàn bộ lượng cổ phiếu đang nắm giữ cho Vượng, tạo nên vụ tặng cổ phiếu đình đám trong giới chứng khoán.
Năm 2006, ông Phạm Nhật Vượng đã bán tháp A Vincom tại 191 Bà Triệu cho ngân hàng đầu tư phát triển Việt Nam (BIDV). Cuối năm 2011, ông lại bán tháp B Vincom cho ngân hàng cổ phần Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) và chuyển toàn bộ trụ sở văn phòng Tập đoàn và các đơn vị thành viên tại Hà Nội về Khu đô thị sinh thái Vincom Village tại Sài Đồng – quận Long Biên vào đầu tháng 1/2012.
VinGroup cũng khiến giới kinh doanh xe hơi ngạc nhiên với thương hiệu VinFast ra mắt tháng vào tháng 10/2018. Dù là một doanh nghiệp xe hơi non trẻ nhưng VinFast khiến giới thị trường ngạc nhiên tại Triển lãm Paris Motor Show tại Pháp.
Ngoài ra, những ngày cuối năm 2018, VinGroup đã công bố ra mắt 4 mẫu điện thoại thông minh thương hiệu V Smart và dự kiến ra mắt 10 mẫu điện thoại mới trong năm 2019. Theo thông tin từ VinGroup sản phẩm điện thoại được “ra lò” chỉ trong 6 tháng kể từ khi công bố thành lập Vsmart.
Bên cạnh đó, trong mảng bất động sản bán lẻ, VinGroup đã mang Vincom Retail lên niêm yết từ cuối năm 2017. Theo đó, Vincom Retail đang sở hữu 4 dòng thương hiệu là Vincom Center, Vincom Mega Mall, Vincom Plaza, Vincom+. Nó cũng đang vận hành 66 trung tâm thương mại tại 38 tỉnh thành. Năm 2018, VRE đạt doanh thu thuần gần 9.052 tỷ đồng và 2.414 tỷ đồng lợi nhuận, tương ứng tăng trưởng 64% và 19% so với những con số đạt được năm 2017.
Tòa nhà cao nhất Việt Nam, Landmark 81 tại Hồ Chí Minh cũng là công trình nổi tiếng của tập đoàn khổng lồ này.
Các thương hiệu lớn nhỏ trực thuộc VinGroup
– Vinhomes: Hệ thống căn hộ, biệt thự và nhà phố thương mại cao cấp
– Vincity: Bất động sản đại chúng với hệ thống dịch vụ đồng bộ
– Vincom: Chuỗi trung tâm thương mại
– Vinpearl: Hệ thống nghỉ dưỡng, du lịch, giải trí cao cấp
– Vinmec: Hệ thống bệnh viện đa khoa quốc tế
– Vinschool: Hệ thống giáo dục liên cấp
– VinDS Bao gồm VinDS Fashion- Sport- Shoes- Beauty và Index Living Mall
– VinEco: Sản phẩm nông nghiệp sạch
– VinMart: Hệ thống bán lẻ
– VinPro: Siêu thị điện máy & công nghệ
– Adayroi: Hệ thống thương mại điện tử
– VinFast: Công nghiệp nặng, chế tạo ô tô, xe máy…
– VinSmart: Thiết bị điện tử, điện thoại thông minh.
– VinUni: Trường đại học đẳng cấp
– VinKC: Bán lẻ ngành hàng trẻ em
– Vincharm: Chăm sóc sắc đẹp và sức khỏe
– VinTata: Hãng phim hoạt hình
– Vinfa: Nghiên cứu, sản xuất, phân phối thuốc, sinh phẩm y tế, dược mỹ phẩm, mỹ phẩm và thực phẩm chức năng.
– Vinpearl Air: Hãng hàng không của VinGroup
– Quỹ Thiện Tâm (Kind Heart Foundation): tổ chức phi lợi nhuận hoạt động vì mục đích nhân đạo, từ thiện
Tài sản của ông Phạm Nhật Vượng có bao nhiêu?
Tỷ phú Phạm Nhật Vượng là Chủ tịch Hội đồng quản trị VinGroup. Ông được xem là tỷ phú đô la Mỹ đầu tiên trên sàn chứng khoán Việt Nam từ ngày 7 tháng 3 năm 2011 với giá trị tài sản lên đến khoảng 21.200 tỷ đồng Việt Nam tương đương 1 tỷ đô la Mỹ tại thời điểm đó.
Trước đó vào năm 2010, ông Phạm Nhật Vượng là người giàu nhất trên TTCK Việt Nam với số tài sản gần 15.800 tỷ đồng, giàu thứ nhì Việt Nam (theo xếp hạng trên sàn chứng khoán) năm 2007, 2008. Ông đạt được vị trí này vào năm 2007, khi Công ty Vinpearl thuộc nhóm các công ty của Vincom niêm yết 100 triệu cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán Thành Phố Hồ Chí Minh.
Tỷ phú Phạm Nhật Vượng được tạp chí Forbes nêu tên trong danh sách tỷ phú thế giới lần đầu tiên vào năm 2013 ở vị trí 974 thế giới với tài sản 1,5 tỷ USD Mỹ, năm 2016 là 2,1 tỷ USD.
Tháng 6/2021, theo thông tin trên báo Dân Trí, diễn biến cổ phiếu VIC biến động khiến tổng giá trị tài sản của ông Phạm Nhật Vượng sụt giảm khoảng 50.975,2 tỷ đồng. Dẫu vậy, ông vẫn giữ nguyên vị trí là người giàu nhất Việt Nam – với giá trị tài sản ròng đạt 8,1 tỷ USD, xếp thứ 322 trong danh sách người giàu thế giới.
Theo Forbes, tính đến đầu tháng 12 năm 2021, tài sản của ông Phạm Nhật Vượng có giá trị 8,3 tỷ USD, đứng thứ 344 trong số các tỷ phú thế giới tính theo thời gian thực.
Gia đình ông Phạm Nhật Vượng gồm những ai?
Tỷ phú Phạm Nhật Vượng là con cả trong gia đình có ba anh chị em gồm có bà Phạm Thị Lan Anh (sinh năm 1970) và ông Phạm Nhật Vũ ( sinh năm 1972). Cha ông là Phạm Nhật Quang – một quân nhân, phục vụ trong lực lượng Không quân, và mẹ làm nghề bán nước chè dạo.
Ông bà nội của ông Phạm Nhật Vượng là Phạm Nhật Phước và Nguyễn Thị Biện quê ở làng Phù Lưu sinh được hai người con. Người chị tên Phạm Thị Lộc, người em trai tên Phạm Nhật Quang (sinh năm 1926).
Em trai của ông Phạm Nhật Vượng là ông Phạm Nhật Vũ, hiện đang là chủ tịch An Viên Group. Ông có niềm đam mê với võ thuật nên mời rất nhiều vệ sĩ là những võ sư nổi tiếng. Tuy nhiên, vào ngày 13/4/2019, Phạm Nhật Vũ bị khởi tố, bắt tạm giam về tội Đưa hối lộ trong vụ án MobiFone mua cổ phần của AVG.
Em gái ông Phạm Nhật Vượng là bà Phạm Lan Anh. Bà là một người khá kín tiếng với giới truyền thông mặc dù hiện đang là Thành viên HĐQT đồng thời kiêm chức vụ lãnh đạo chủ chốt của tổ Bảo hiểm tài sản của Tập đoàn VinGroup. Ngoài ra bà còn đứng tên Tổng Giám đốc 3 công ty của riêng mình, hoạt động trong các lĩnh vực công ty truyền thông viễn thông, đầu tư công nghệ và dịch vụ. Bà từng theo học trường cấp 3 Kim Liên với thành tích xuất sắc, tốt nghiệp cử nhân, thạc sĩ, TS kinh tế.
Vợ của tỷ phú Phạm Nhật Vượng là bà Phạm Thu Hương – vốn nổi tiếng là “Nữ hoàng” sàn chứng khoán Việt Nam. Bà cũng là người bạn thân thiết, sát cánh bên ông từ những bước đầu khởi nghiệp. Hiện tại, bà đang nắm giữ hơn 49 triệu cổ phiếu của tập đoàn VinGroup với giá trị gần 3,4 nghìn tỷ VND. Bà là Phó chủ tịch HĐQT của VinGroup.
Gia đình nhỏ của ông Phạm Nhật Vượng ngoài vợ là bà Phạm Thu Hương thì không thể không nhắc đến 3 người con là Phạm Nhật Minh Hoàng, Phạm Nhật Quân Anh, Phạm Nhật Minh Anh.
Những thành tựu nổi bật của ông Phạm Nhật Vượng
Trong suốt sự nghiệp của mình, tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã gây dựng nên cả một đế chế, với những thành tựu vô cùng nổi bật như:
1. Vinhomes: Hệ thống căn hộ, biệt thự và nhà phố thương mại số 1 Việt Nam
Vinhomes là thương hiệu bất động sản số 1 tại Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực phát triển, chuyển nhượng và vận hành bất động sản nhà ở phức hợp phân khúc trung và cao cấp. Các dự án nhà ở của Vinhomes đều có vị trí đắc địa tại các tỉnh thành trọng điểm trên toàn quốc.
Vinhomes hướng tới mục tiêu không chỉ xây nhà để ở mà còn kiến tạo môi trường sống văn minh, đẳng cấp để mỗi ngôi nhà ở Vinhomes thực sự là “Nơi hạnh phúc ngập tràn”.
Một số dự án Vinhomes nổi bật đã xây dựng cũng như đang xây dựng trên toàn quốc có thể kể đến bao gồm như:
– Vinhomes Ocean Park
– Vinhomes West Point
– Vinhomes Smart City
– Vinhomes Riverside The Harmony
– Vinhomes Hưng Yên
– Vinhomes Cổ Loa
2. VinFast: Thương hiệu sản xuất ô tô hàng đầu Việt Nam
Những ngày cuối cùng của năm 2017, cho đến đầu năm 2018, dự án sản xuất ô tô VinFast với quy mô 335 ha tại khu kinh tế Đình Vũ – Cát Hải – Hải Phòng đang hoàn thành những hạng mục đầu tiên. Dự kiến đến quý III/2018, hệ thống nhà xưởng, nhà máy lắp ráp ô tô và nhà điều hành sẽ được VinFast cùng nhà thầu Coteccons đẩy nhanh tiến độ để hoàn thiện.
Với tỷ phú Phạm Nhật Vượng thì đây là một trong những dự án tâm huyết nhất của ông kể từ khi trở về Việt Nam sau khi đã lập nghiệp từ Đông Âu. Công nghiệp nặng với dự án VinFast đã trở thành mảnh ghép thứ 7 trong hệ sinh thái VinGroup hiện nay, bao gồm: Bất động sản, du lịch nghỉ dưỡng, bán lẻ, giáo dục, y tế, nông nghiệp.
3. VinEco: Thương hiệu thực phẩm sạch
Trước khi thành lập nên nhà máy sản xuất ô tô ở Hải Phòng, VinGroup đã chủ động đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao. Hành động này của tập đoàn nhằm hướng đến 3 mục tiêu chính: Đó là sản xuất sản phẩm rau, quả sạch cho thị trường; áp dụng công nghệ cao trên các cánh đồng mẫu lớn để giảm thiểu chi phí sản xuất; sản xuất ra sản phẩm nông nghiệp có giá trị xuất khẩu cao.
Từ 3 mục tiêu đó, VinEco đã được VinGroup tạo nên và phát triển khắp Việt Nam với 14 trang trại hiện đại từ Tam Đảo, Long Thành đến Củ Chi… Chưa dừng lại ở đó, VinEco đã được lan tỏa, hình thành khắp các tỉnh thành thông qua mô hình liên kết với hơn 1.000 hộ nông dân trên toàn quốc.
Đến nay sau 3 năm triển khai, VinEco đã đưa vào 14 nông trường với tổng diện tích gần 3.000 ha và hơn 1.000 hộ sản xuất được ký kết hợp tác. Mỗi tháng, thương hiệu này sản xuất hơn 2.000 tấn nông sản phục vụ người tiêu dùng cả nước.
4. Vinpearl: Những khu nghỉ dưỡng cao cấp nhất
Khi đang gặt hái được nhiều thành công lớn tại thị trường quốc tế, ông Phạm Nhật Vượng đã quyết định chuyển hướng đầu tư về Việt Nam với khu du lịch Vinpearl tại đảo Hòn Tre. Quyết định này của ông vào năm 2000 được đánh giá là vô cùng rất mạo hiểm, vì đây là một hòn đảo hoang vu, khô cằn, không có nước ngọt. Tuy nhiên hiện nay thời gian đã chứng minh cho mọi người thấy rằng, quyết định của ông là cực kỳ chính xác.
Đến nay, Vinpearl đã phát triển thành một hệ sinh thái du lịch giải trí tiêu chuẩn cao cấp 5 sao như thế giới. Đây cũng là thương hiệu 5 sao duy nhất do chính công ty của Việt Nam tạo nên trong cả sở hữu lẫn quản lý và vận hành.
Một số khách sạn và khu nghỉ dưỡng cao cấp nhất của Vinpearl có thể kể đến như:
– Vinpearl Nha Trang
– Vinpearl Phú Quốc
– Vinpearl Đà Nẵng
– Vinpearl Hội An
– Vinpearl Hạ Long
Một số câu nói nổi tiếng của ông Phạm Nhật Vượng
- Làm gì cũng phải đam mê, nghiêm túc với công việc, học hỏi liên tục cả đối thủ.
- Nhanh không có nghĩa là không chất lượng, chúng ta chỉ lấy đó làm lý do khi yếu kém.
- Chúng ta chưa bao giờ lên đỉnh và sẽ có lẽ không bao giờ có đỉnh.
- Hãy tận dụng thế mạnh của mình thành cái mạnh nhất để cạnh tranh với cái mạnh của đối thủ.
- Luôn giữ tinh thần startup, không để xuất hiện suy nghĩ hưởng thụ.
- Tôi chỉ tập trung vào việc của mình, còn người khác muốn nói gì thì mặc họ.
- Đôi lúc thực hiện công việc nên tư duy cực kì đơn giản, chỉ cần chưa chết, tương lai xài tốt, và có tính lâu dài.
- Đối với nhân viên, nếu không đạt mục tiêu đặt ra sẽ cắt phúc lợi không phạt, làm tốt thưởng ngay.
- Nghe khách hàng nói, khách hàng chê, xem khách hàng như người thầy để ra sản phẩm phục vụ khách hàng.
- Cấp trên phải có thời gian đào tạo cho cấp dưới được quy hoạch rõ ràng. Phải dành ra thời gian để huấn luyện hằng tháng, hằng năm.